SEO म्हणजे काय? सर्च इंजिन ऑप्टिमाइजेशन (Search Engine Optimization)
उदाहरणार्थ, आपल्याला भोपळा विषयी सर्च करायचं असेल तर आपण लगेच Google, Firefox, Google Chrome अशा सर्च इंजिन वर भोपळा टाईप करुन माहिती मिळवतो. सर्चवर क्लिक केल्यावर आपल्याला त्या भोपळ्याच्या माहितीच्या बऱ्याच वेबसाइट्स मिळतात.
पण कधी विचार केला आहे का, कि या वेबसाइट्स कशा? व का? आल्या असतील, किंवा ती सगळयात वरची वेबसाइट वरती कशी आली, तर बाबांनो याचे मुख्य कारण म्हणजे SEO होय.
वेबसाईट कितीही सुंदर आणि चांगली असेल तरी त्यासाठी SEO करण्याची गरज असते, कारण त्याशिवाय ती आपोआप गुगल अथवा इतर प्लॅटफॉर्म्स वर दिसणार नाही.
प्रामुख्याने जे लोक अफिलिएट मार्केटिंग किंवा गूगल ऍडसेन्स चा वापर करतात त्यांना वेबसाईट वर जास्त लोकांना आणावे लागते, जेवढे जास्त लोक साईट ला भेट देतील तेवढे जास्त पैसे कमावण्याची संधी त्यांना असते. या मध्ये SEO, फेसबुक, इंस्टाग्राम आणि इतर सोशल माध्यमांचा वापर केला जातो.
SEO म्हणजे काय?
बिझनेस वाढवायला वेबसाईट चालू केली त्यासाठी डोमेन, होस्टिंग तर विकत घेतले. पण सर्च केल्यावर तुमची वेबसाईट रँक होतच नसेल, म्हणजेच सर्च केल्यावर तुमची वेबसाइट सर्वांत वरती नसेल तर त्यामुळे तुमच्या वेबसाइट वर येणाऱ्या लोकांची संख्याही कमी होईल. त्यामुळे तुमच्या वेबसाइटची मार्केटिंग कमी प्रमाणात होईल, तुमचा लेख कमी लोकांपर्यंत पोहोचेल, त्यामुळे येणारे इन्कम हि कमी येईल. या सगळया गोष्टी होऊ नयेत म्हणून SEO काय आहे, कसे काम करते, काय करावे लागते हे माहीत असले पाहिजे.
सोप्या भाषेत SEO म्हणजे आपल्या वेबसाईट किंवा ब्लॉगला सर्च इंजिनमध्ये रँक करण्याची प्रक्रिया होय.
SEO चा उपयोग करून आपण आपल्या वेबसाईटला सर्च इंजिन मध्ये रँक करू शकतो. तसेच आपल्या वेबसाईटचा SEO चांगल्या प्रकारे केला तर मोठ्या प्रमाणात नवीन ट्रॅफिक मिळवू शकतो.
सर्च इंजिन ऑप्टिमायझेशनचे महत्वाचे घटक
- ऑन पेज एस.ई.ओ. (On Page SEO)
- ऑफ पेज एस.ई.ओ. (Off Page SEO)
- टेकनिकल एस.ई.ओ. (Technical SEO)
१) ऑन पेज SEO म्हणजे काय? (On Page SEO)
ऑन पेज SEO म्हणजे “ऑन साईट ऑप्टिमायझेशन” होय. आपल्या वेबसाईट वर किंवा वेब पेजेस वर रँकिंग मिळवण्यासाठी ज्या काही Activities केल्या जातात त्याला ऑन-साईट SEO किंवा ऑन पेज SEO म्हंटले जाते. ऑन पेज म्हणजेच आपल्याला ज्या गोष्टी पेज वर दिसतात. जसे टायटल, प्रतिमा (Image), परिच्छेद, किवर्ड, लिंक इत्यादी. या सर्वांची व्यवस्थितपणे मांडणी केली तर सर्वात वर रँक होता येईल.
पुढीलप्रमाणे काही ऑन-साइट SEO चे महत्वाचे घटक आहेत :
टायटल टॅग (Title Tag)
शिर्षक टॅग हा ऑन पेज एस.ई.ओ. चा महत्वाचा घटक आहे. प्रत्येक पेज आणि पोस्टला Unique व आकर्षित करणारे टायटल असावं आणि त्यामध्ये मुख्य कीवर्डचा उल्लेख केलेला असावा. जेणेकरून ते वाचकांना आकर्षित करू शकेल. यामुळे आपला CTR (Click Through Rate) देखील वाढ होईल.
मेटा डिस्क्रिपशन (Meta Description)
वेबसाईटच्या प्रत्येक पेजवर टायटल व डिस्क्रिपशन (Description) असावं यामुळे गुगलच्या क्रॉलर्सला त्या पेजचा हेतू समजण्यास मदत होईल.
मेटा डिस्क्रिपशन हे साधे व सोप्या शब्दांमध्ये असायला हवे, वाचकांनी ते मेटा डिस्क्रिपशन वाचल्यानंतर त्यांना आपल्या ब्लॉगमध्ये काय लिहिले आहे याची कल्पना आली पाहिजे, आणि वाचक आपला ब्लॉग वाचण्यासाठी उत्सुक झाला पाहिजे.
URL ऑप्टिमाइजेशन (URL Optimization)
URL ला Permalink सुद्धा म्हटलं जात. जेव्हा पण Google Bot आपल्या वेबसाईट वर येतात तेव्हा ते सगळ्यात पहिले आपले URL (वेबसाईट चा पत्ता) बघतात. म्हणून कधीही आपला Focus Keyword हा आपल्या URL मध्ये असावी याची नोंद घ्यावी.
हेडलाईन टॅग (Headline Tag)
Headline Tag म्हणजे H1 टॅग होय. आपल्या लेखाचे जे मुख्य Headline असते त्यालाच H1 टॅग दिला जातो, या Title टॅग मध्ये मुख्य कीवर्ड चा वापर करावा. या टॅग च्या नंतर जे sub headline टॅग असतात त्यांना H2 हा टॅग दिला जातो.
तसेच आपण हेडिंग्स मध्ये H1 पासून H6 पर्यंत हेडिंग टॅग्सचा वापर करू शकतो. हेडिंग्स टॅग हा SEO रँकिंग साठी खूप महत्त्वाचा मानला जातो.
इमेज ऑप्टिमाइजेशन (Image Optimization)
असं म्हणतात, पिक्चर Say 1000 वर्ड्स. म्हणूनच, वेबसाईट किंवा वेब पेजेसला आकर्षित बनवण्यासाठी आपल्याला त्या मध्ये आकर्षक इमेजेस वापरणे आवश्यक आहे.
जर आपल्या वेबसाईट मध्ये फक्त माहिती असून चालत नाही तर त्यात आकर्षिक इमेजेस असतील तर वाचक आपल्या ब्लॉग वर जास्त वेळ घालवू शकतो. आपल्याला जी काही माहिती समजवायची आहे, ती वाचकांना इमेज च्या सहाय्याने चांगल्या प्रकारे समजते.
इंटर्नल दुवा (Internal Link)
इंटर्नल लिंक मध्ये एका वेबसाईट वरील विविध अंतर्गत पेजेस वर जाण्यासाठी लिंक वापरली जाते. आपण वेबसाईटवर Internal लिंक जोडणे महत्वाचे आहे.
उदा., तुमचा Cooking ची वेबसाइट असेल आणि तुमचा वाचक तुमच्या केकच्या पाककृतीचा वेबसाइट वरील लेख वाचत असेल, तर त्या लेखात तुम्ही केकची क्रीम कशी बनवायची? केक ला वेगवेगळया डिझाईन्स कश्या द्यायच्या? ह्या तुम्ही लिहिलेल्या लेखाच्या लिंक टाकल्या तर वाचक अधिक माहिती साठी त्यावरही क्लिक करील.
या मुळे आपल्या ब्लॉग पोस्ट ची रँकिंग वाढण्यास मदत होते. प्रेक्षकांना अजून खोल माहिती मिळते, त्या विशिष्ट विषयावर. आपण आपले संबंधित पेजेस इंटरनल लिंक मुळे एकमेकांशी जोडले तर, आपल्या प्रेक्षकांना एका पेज वरून दुसऱ्या पेज वर सहज जाता येते.
एक्सटर्नल दुवा (External Link)
External Link म्हणजे आपल्या वेबसाईट वरून दुसऱ्या वेबसाईट वर जाण्यासाठी वापरण्यात येणारी लिंक होय.
यूनिक आर्टिकल (Unique Content)
ब्लॉग लिहत असताना कन्टेन्ट ची क्वालिटी उत्तम असणे अतिशय महत्वाचे आहे. आपल्या ब्लॉग मधील कन्टेन्ट समजायला सोपा असावा, जास्त किचकट कन्टेन्ट लिहू नये.
आपण जेवढा सविस्तर, जेवढा मजेशीर आणि सोप्या भाषेत ब्लॉग लिहणार तेवढाच जास्त वाचकांचा उत्तम प्रतिसाद मिळणार. वाचक परत परत तुमच्या वेबसाइट वर माहिती मिळवण्यासाठी येणार.
२) ऑफ पेज SEO म्हणजे काय? (Off Page SEO)
ऑफ पेज SEO म्हणजे आपल्या ब्लॉग चे प्रोमोशन करणे होय, म्हणजे लोकप्रिय वेबसाइटवर किंवा ब्लॉगवर जाऊन आपल्या वेबसाइटची लिंक सबमिट करणे.
Google, Firefox, Google Chrome अशा सर्च इंजिन वर सर्च केले असता आपल्याला काही SEO वेबसाइट्स दिसतात, यांमध्ये आपली वेबसाईट रँकिंग येण्यासाठी ज्या काही बाहेरील प्रक्रिया केल्या जातात त्याला ऑफ पेज SEO म्हणतात. ऑफ-पेज SEO ला “ऑफ-साइट” SEO म्हणूनही ओळखले जाते.
ऑफ पेज एस.इ.ओ मध्ये गूगलला आपण सांगतो इतरांना आपल्या साइटबद्दल काय वाटते.
ऑफ पेज SEO मुळे Search Crawler आपल्या वेबसाईटला लवकर Crawl करू शकेल. तसेच आपल्या वेबसाइट वरील रँकिंग घटकाचा संदर्भ देते, त्यामुळे सर्च रिझल्ट मध्ये वेबसाईटची गुणवत्ता सुधारन्यास मदत करते व आपल्या वेबसाईटवर ट्रॅफिक वाढवते.
अधिक वाचण्यापूर्वी, या पोस्ट पहा:
बॅकलिंक (Backlink)
ऑफ पेज एस.इ.ओ मध्ये दुसऱ्या वेबसाइट्स वर आपल्या साईट्स ची लिंक टाकल्या जाते, त्यामध्ये दोन प्रकारचे बॅकलिंक असतात.
Do-Follow बॅकलिंक
SEO साठी Do Follow Backlink महत्वाच्या ठरतात. कारण ज्या वेबसाईट वर आपण बॅकलिंक करतो, त्या वेबसाइट वरून काही Value आपल्या वेबसाईट वर हस्तांतरित होते. यामुळे आपली Page Authority वाढते आणि रँकिंग मध्ये फायदा होतो. साधारणतः बॅकलिंक मागणी करतेवेळी Do Follow बॅकलिंक हवी आहे असा स्पष्ट उल्लेख करावा.
No-Follow बॅकलिंक
ज्या लिंकद्वारे कुठलीच Value पुढे हस्तांतरित केली जात नाही अशा लिंक No Follow Backlink असतात. Do Follow बॅकलिंकच्या तुलनेने या फार कमी महत्वाच्या असतात. रँकिंग साठी याचा फार उपयोग हात नाही. मात्र Page Authority काही प्रमाणात वाढते. सोशल मीडिया खात्यांवर बनवल्या गेलेल्या लिंक No Follow बॅकलिंक असतात.
बॅकलिंक हा एक महत्वाचा भाग आहे, जामुळे आपला ब्लॉग गूगल मध्ये स्ट्रॉंग बनतो व त्यामुळे आपल्या वेबसाइट्सची अथॉरिटी वाढायला मदत होते.
गेस्ट पोस्टिंग (Guest Posting)
तुम्हाला एक अशी वेबसाइट निवडायची आहे, जिचा DA, PA आणि PR तुमच्या ब्लॉग पेक्षा जास्त असेल आणि त्या ब्लॉग चा Niche तुमच्या ब्लॉगशी सम्बंधित असेल.
जर तुम्ही अश्या वेबसाइटवर Guest Posting करता आणि पोस्ट मध्ये कुठेही तुमच्या वेबसाइटची लिंक देता तर तुम्हाला एक Dofollow Backlink मिळेल ज्याने सर्च इंजिन मध्ये तुमची रँकिंग वाढेल आणि दूसरे तुमच्या ब्लॉग वर रेफरल ट्राफिक पन वाढेल. या मुळे वेबसाइटच्या रँकिंग साठी गेस्ट पोस्टिंग गरजेची आहे.
Questions Answer Submission
Yahoo, Quora answer सारख्या वेबसाइटवर वर पन तुम्ही पार्टिसिपेट करा. लोकांना प्रश्न विचारा, काही लोकांच्या प्रश्नांचे उत्तर ही दया आणि उत्तर देताना तुम्ही तुमच्या वेबसाइटची लिंक पन लावू शकता.
Search Engine Submission
सर्वात अगोदर आपल्या वेबसाइटला Google, Yahoo, MSN, Altavista, Lycos, Alexa, Alltheweb, Exsite, इत्यादि सारख्या फ्री वेबसाइट वर Submit करा.
Directory Submission
Viasearch, DMoz सारख्या चांगल्या डायरेक्टरी वेबसाइटवर आपल्या वेबसाइटचा लिंक सबमिट करा. ह्या वेबसाइटस stong Backlink उपलब्ध करतात.
Photo Sharing
Pinterest चे आता भरपूर ट्रेन्ड चालू आहे. चांगल्या इमेजेस बनवा आणि Pinterest वर सबमिट करा. Pinterest मध्ये इमेजेस वर तुम्ही तुमच्या वेबसाइटची लिंक लावू शकता.
जेव्हा यूजर तुमच्या इमेज वर क्लिक करेल तर तो तुमच्या वेबसाइटवर जाईल. या पद्धतिने Pinterest ट्राफिक जेनरेट करण्याचे चांगले प्लाटफॉर्म आहे.
सोशल मीडिया मार्केटिंग (Social Media Marketing)
ऑफ पेज SEO मध्ये आपल्या वेबसाईटची माहिती जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी सोशल मीडिया मार्केटिंग वापर केला जातो.
यामध्ये आपली वेबसाइट जास्त लोकांपर्यंत पोहोचावी म्हणून मोठ्या प्रमाणात सोशल मीडिया मार्केटिंग चा वापर केला जातो. सोशल मीडियावर विविध प्रकारच्या कंटेंट व माहिती पोस्ट करणे शेअर, प्रोमोशन करणे इत्यादी प्रकारे सोशल मीडियावर ग्राहकांना आकर्षित केले जाते.
३) टेकनिकल SEO म्हणजे काय ? (Technical SEO)
टेकनिकल एसईओ म्हणजे आपल्या वेबसाइट चा User Experience असतो आणि त्या मदतीने आपण आपल्या वेबसाइटला अधिक चांगल्या प्रकारे ऑप्टिमाइज करू शकतो.
या मध्ये Coding, Sitemap, Robot.txt, Site Architecture, Indexing आणि Crawling या सर्व गोष्टीचा समावेश होतो. या सर्वांचे चांगल्या प्रकारे ऑप्टिमिझशन करणे यालाच Technical SEO म्हणतात.
जर तुमची वेबसाइट 1 ते 5 सेकंदात ओपन होते तर तुमच्या वेबसाइट ची स्पीड फास्ट आहे. वेबसाइटची स्पीड का स्लो होते तर जेव्हा आपन जास्त Heavy Images आणि जावा स्क्रिप्ट कोड ने भरून टाकतो म्हणूनच वेबसाइटची स्पीड स्लो होते कारण की जावा स्क्रिप्ट कोड ला लोड होण्यासाठी भरपूर वेळ लागतो.
तर प्रयत्न करा की तुम्ही ज्या इमेजेस उपलोड करणार आहे त्याची साइज कमी असेल आणि जावा स्क्रिप्ट चा कमीत कमी वापर करा.
वेबसाईट स्पीड (Website Speed)
चांगली Web Hosting निवडा कारण वेबसाइट ची स्पीड वाढवण्यासाठी होस्टिंग ची महत्वपूर्ण भूमिका आहे.
मोबाईल फ्रेंडली वेबसाईट (Mobile Friendliness)
तुमच्या वेबसाइटच्या लुकला user friendly बनवा. भरपूर लोक आपल्या वेबसाइट मध्ये फॉन्ट साइज स्मॉल वापरतात. आताच्या काळात सर्वांकडे मोबाईल आहे आणि लोकांना फोननेच वेबसाइट ओपन करायला सर्वात जास्त आवडते तर तुमच्या फॉन्ट चा साइज कमीत कमी 15px तरी असला पाहिजे.
या व्यतिरिक्त हेडिंग टॅग दिसला पाहिजे. तुमची वेबसाइट अट्रॅक्टिव दिसली पाहिजे कारण वाचकांना आंनद आला पाहिजे.
Robots.txt Optimisation
ही फाइल तुमच्या वेबसाइटसाठी खूप महत्वाची आहे. Robots.txt फाइल च्या मदतीने तुम्ही सर्च इंजिन ला हे सांगू शकता की तुमच्या कोणत्या पेज ला index करायचे आहे आणि कोणत्या पेज ला नाही.
SSL (HTTPS)
हा एक प्रकार चा सिक्योर प्रोटोकॉल आहे. जो तुमच्या वेबसाइटला सिक्योर ठेवतो. या मुळे आपल्या वेबसाइटवर HTTPS चा उपयोग करा.
FAQ
वेबसाईट रँक करण्यासाठी गूगल अथवा इतर सर्च इंजिन यांनी काही सूचना केल्या आहेत. काय करायला हवे आणि काय करायला नको याची यादी दिली गेली आहेत. दिलेल्या सर्व सूचना व नियमांचे पालन करून वेबसाईट एसईओ करणे म्हणजे White Hat SEO होय. म्हणजेच कुठल्याच नियमांचे उलंघन न करता तुम्ही योग्य पद्धतीने वेबसाईटचे काम करत आहात.
वेबसाईट रँक करण्यासाठी अवैध पद्धतीचा वापर करणे म्हणजे Black Hat SEO होय. विविध सर्च इंजिन यांनी काही सूचना व नियम दिलेले आहेत, या सूचनांचे पालन करून वेबसाईट अथवा एसईओ सुरु ठेवले पाहिजे. निलयं व सूचनांचे उल्लंघन होत असेल तर त्याला Black Hat SEO असे संबोधले जाते. असे केल्याने गुगल आपली रँकिंग कमी करू शकते किंवा अँडसेन्स बंद करण्यात येऊ शकते.
Organic Traffic म्हणजे जेव्हा कोणीही कोणत्याही सर्च इंजिन जसे Google, Bing, Yahoo, Yandex इत्यादि मध्ये कोणताही कीवर्ड सर्च करून SERPS (Search Engine Result Pages) च्या माध्यमातून तुमच्या वेबसाइट पर्यंत पोहोचतो. तेव्हा अश्या प्रकारे आलेल्या ट्राफिक ला Organic Traffic म्हणतात.
जसे कोणी तुमची वेबसाइट ओपन करतो आणि त्याला तुम्ही लिहिलेली पोस्ट (आर्टिकल) आवडत नाही तर तो वेबसाइटच्या बाहेर येतो त्याला बाउंस रेट म्हणतात.
Bounce Rate वाढल्याने सर्च इंजिन ला हे वाटत की लोकांना तुमचा कंटेन्ट आवडत नाहीये. जी रँक गूगल ने तुम्हाला दिलेली आहे ती चूकीची आहे असे गूगलला वाटते. लगेच तुमच्या वेबसाइटची रँकिंग खाली येत चालते, म्हणून अशी पोस्ट टाका जी लोकांना आवडेल आणि तुमच्या वेबसाइटचा बाउंस रेट कमी होईल.
